2. روزى اميرمؤمنان(ع)در كوفه سخنرانى مى نمودند.

در ضمن سخنان خود روبه جمعيّت كرد و گفت: «شما را به خدا سوگند مى دهم هر كس در غدير حاضر بود و به گوش خود شنيد كه پيامبر مرا به جانشينى خود برگزيد، بايستد و شهادت بدهد».
در اين موقع سى نفر از جا برخاستند و به شنيدن حديث غدير گواهى دادند.

بايد توجّه داشت كه آن روز بيش از بيست و پنج سال از واقعه غدير مى گذشت
و بعضى از اسحاب پيامبر(ص) نيز در كوفه نبودند يا پيش از آن در گذشته بودند.

شايد بعضى هم به عللى از دادن شهادت كوتاهى ورزيدند، وگرنه تعداد گواهان بيش از آن بود.

مرحوم علاّمه امينى مصادر متعدّد اين حديث را در كتاب نفيس خود آورده است.

3. در دوران خلافت عثمان دويست تن از شخصيّت هاى بزرگ از مهاجر و انصار در مسجد پيامبر دور هم گرد آمده بودند

و پيرامون موضوعات مختلفى بحث و گفتگو مى كردند، تا آنجا كه سخن به فضايل قريش و سوابق و مهاجرت آنان كشيده شد.

هر طايفه اى از قريش به شخصيّت هاى برجسته خود افتخار مى نمود.
اميرمؤمنان فقط به سخنان مردم گوش مى داد و سخنى نمى گفت.

ناگهان جمعيّت به حضرت روى آورده، درخواست نمودند كه زبان به سخن بگشايد.
امام به اصرار مردم برخاست و درباره پيوند خود با پيامبر و سوابق خدمات خود به طور گسترده سخن گفت.

تا آنجا كه فرمود: «به خاطر داريد كه روز غدير خداوند به پيامبر مأموريت داد كه همان طور كه نماز و زكات و مراسم حج را براى آنان

روشن كرده است، مرا پيشواى مردم قرار دهد و براى انجام همين كار پيامبر خطبه اى به ظرح زير خواند و

فرمود: خداوند، انجام كارى را بر عهده من گذارده است، و من از آن مى ترسيدم كه بعضى از مردم مرا را در ابلاغ پيام الهى تكذيب كنند،

ولى خداوند امر فرمود كه آن پيام را برسانم و نويد داد كه مرا از شر مردم حفظ خواهد كرد.

هان، اى مردم مى دانيد خداوند مولاى من و من مولاى مؤمنانم.
آيا من از خود آنان به خودشان اولى هستم؟، همگى گفتند: آرى، در اين موقع پيامبر فرمود: على برخيز. من برخاستم.

سپس آن حضرت رو به جمعيّت كرد و گفت: «من كنت مولاه فهذا على مولاه اللهم و ال من والاه و عاد من عاداه».

در اين موقع سلمان از رسول خدا پرسيد: على بر ما چگونه ولايت دارد؟ پيامبر فرمود: «ولاءه كولاى. من كنت اولى به من نفسه; فعلىّ اولى به من نفسه»

ولايت على بر شما همانند ولايت من بر شما است. هر كس من بر جان وى اولويت دارم، على نيز بر جان او

اولويت دارد»

-الغدير، ج 1، صص 153 تا 171.

منبع:اسک دین